بی اشتهایی کودک شما

* فرزند من خیلی کم غذا می‌خورد، و بیشتر در حال فعالیت است، از لحاظ ظاهری کوچک به نظر می‌رسد، من خیلی نگران سلامتی فرزندم هستم، چه باید بکنم؟

شاید این سوالی است که بسیاری از مادران جوان دارند و هنوز هم در سراسر دنیا هیچ مادری پیدا نمی‌شود که به‌طور کامل بداند که کدام غذا و به چه میزان برای کودکشان مناسب است. تا رشد او به‌خوبی صورت بگیرد.

حال ما به شما کمک خواهیم  کرد که به حل این مشکلی بپردازید.

نخست علل بی‌اشتهایی کودکان را روشن می‌سازیم و سپس به بررسی نیازهای تغذیه‌ای کودکان می‌پردازیم.

علل بی‌اشتهایی کودکان

برای حل هر مشکلی نیاز است که ابتدا علت آن را متوجه شویم. مادری که کودکش به اندازه کافی غذا نمی‌خورد  و از رشد نرمال کودکش دل‌نگرانی می‌باشد، به پزشک متخصص تغذیه مراجعه نموده و در این صورت پزشک در خصوص عادت کودک از او سوالاتی را خواهد کرد.

- ساعات غذا خوردن کودکتان چگونه است؟

- مقدار غذایی که در هر وعده می‌خورد به چه میزان می‌باشد؟

- در بین وعده‌های غذایی چه چیزهایی مصرف می‌کند؟

و مادر کودک باید به دقت به سوالات پزشک پاسخ بدهد. و اما علل متفاوتی برای بی‌اشتهایی کودکان به غذا وجود دارد.

علت اول: وجود نوعی بیماری در کودک است.

هر نوع بیماری یادآوری مصرفی‌ای که موجب زخم‌های دهان، تغییر حس چشایی کودک، کاهش اشتها، تهوع و استفراغ شود و البته وجود تب خفیف نیز موجب کاهش اشتهای کودک می‌گردد. در طول دوران مریضی با نقاهت، به دلیل کمتر شدن فعالیت کودک، او طبعا اشتهای کمتری نسبت به غذا خوردن پیدا می‌کند. ولی نگران نباشید؛ بازسازی بدن کودکان بسیار سریع است. پس از بهبود بیماری، با مراقبت بیشتر شما، کودکتان به راحتی به وضعیت اولیه خود بازمی‌گردد. فقط باید توجه داشته باشید، «کمبود غذایی او» به (سوءتغذیه) منجر نشود، که اثرات مخرب آن به سختی جبران‌پذیر می‌باشد.

علت دوم: وجود سوء جذب با حساسیت‌های غذایی در کودک، ممکن است روده‌های کودک، به یک نوع ماده‌غذایی نظیر پروتئین موجود در گندم (گلوش) حساسیت داشته باشد.

از این رو مواد غذایی به راحتی جذب دیواره روده نمی‌شود و در اثر مصرف یک ماده غذایی خاص، در بدنش عوارض خاصی به وجود آمده که موجب‌ ترس کودک از خوردن آن غذا می‌شود.

برای اطمینان از عدم وجود چنین حالتی، باید برنامه غذایی و میزان مصرف از هر غذا را در طول مدت 3هفته یادداشت کنید، به این ترتیب متوجه خواهید شد چه غذاهایی را کودکتان دوست ندارد، یا کمتر راغب خوردن آن می‌باشد، و چه نوع غذاهایی، را بهتر می‌خورد، و میلش می‌کشد. بدین ترتیب، برنامه غذایی که برای کودک تعیین خواهید کرد، براساس علایق او و به روش جانشینی (کمکی) خواهد بود.

علت سوم: در دسترس نبودن غذاهای کافی و سالم برای کودک.

گاهی اوقات والدین غذای کافی و مقوی در اختیار کودک خود نمی‌گذارند و یا از مواد غذایی سالم، نظیر سبزیجات شسته و میوه‌ها، دانه‌‌های مقوی مثل آجیل و لبنیات تازه، و... را در اختیار کودک خود قرار نمی‌دهند، کودک با خوردن پفک، چیپس، بستی، شکلات و... که کالری زیادی دارد، کمی خودش را سیر می‌کند و آنگاه دیگر نباید از او انتظار داشت غذا بخورد.

علت چهارم: وجود فشارهای روانی به کودک

گاهی اوقات دیدن و شنیدن یک مشاجره کوچک خانوادگی، یا بروز مشکلی در بین اعضای یک خانواده، می‌تواند بر غذا خوردن کودکان، بخصوص کودک «حساس و باهوش» تأثیر بسزایی بگذارد.»

اجبار کودک به غذا خوردن، ترساندن او از پدرش، از معلمش و دیگران و یا تهدید کردن کودک به ندادن وعده غذایی در ساعتی دیگر به خاطر نافرمانی از خوردن غذا باعث سردرد و کم‌اشتهایی و بی‌میلی در کودکان می‌گردد.

و رفتارهای غلط غذایی خانواده نظیر، وعده‌ دادن کودک به تنقلات، شیرینی در عوض خوردن غذایش، غذادادن به کودک در جلوی تلویزیون، اصرار در خوردن غذا، غذا دادن در زمان‌های نامنظم و مکان‌های گوناگون نیز می‌تواند از علل بروز و تشدید بی‌اشتهایی در کودکان گردد.

نیازهای تغذیه‌ای کودکان

از سن یک سالگی تا بلوغ: اغلب به عنوان دوران پنهان و خاموش رشد تغییر می‌شود که در این دوران، رشد فیزیکی نسبت به سال اول زندگی و دوران بلوغ کمتر است و در این زمان در واقع شکوفایی احساس و عواطف و استعداد‌های  کودک آشکار می‌گردد.

معمولا کودکان بعد از یک سالگی، هر سال به‌طور متوسط، 2 تا 3 کیلوگرم افزایش وزن دارد. 6 تا 8 سانتی‌متر به قدش اضافه می‌شود، در این زمان بسیاری از والدین به دلیل تغییر در اشتهای کودک و کند شدن سرعت رشد او، نگران کاهش اشتهای فرزند خود می‌شوند، در حالی که این مسئله کاملا طبیعی بوده و تا زمانی که روند رشد کودک بر اساس جداول، رشد صعودی داشته باشد کودک شما «نرمال» است. شاید بسیاری از مادران پیش خود می‌گویند، کودک من به اندازه قبل غذا نمی‌خورد، کوچک‌تر که بود بیشتر غذا می‌خورد، بدقلقی نمی‌کرد و از این قبیل سوالات.

در پاسخ به این مادران گرامی باید خاطر نشان کنیم که در علم تغذیه این حالات طبیعی بوده و نسبت به دوران کودکی، کودک آرام‌تر شده و اگر بچه‌ای در حد معمولی اشتها داشته و غذای خود را کامل مصرف کند، دیگر نیازی به خوردن چند وعده غذا و یا غذاهای کمکی نیست. بچه‌ای که صبح تا شب یک گوشه نشسته و کمتر جنب‌وجوش دارد، به طبع با بچه‌ای که فعالیت و جنب‌وجوش بیشتری داشته، به غذا میل و اشتیاق بیشتر نشان می‌دهد، برای تعیین نیازهای تغذیه‌ای کودک در مرحله نخست باید از میزان رشد و وزن او مطمئن شویم.

متخصصین تغذیه با استفاده از جداول مختلف، میزان رشد کودک را تعیین می‌کنند.